Evliya Olgunluğu,
Fatiha suresi, Kuranın özetidir. Müslüman olduktan sonra yüzünden okunan
duanın, Müslüman olmak için tersinden okunması önerilir. Böyle okuma sırasında
önce ‘Ben’ diye başlar dua, ortasında ‘seninle, senden, sana, sığınır; seninle
sana ibadet ederiz’ denir ve en sonunda ‘O’, ben yoğum sen varsın, diyerek
bitirilir. Son bölümde, ‘Sadece Rahmanî, genel, madde âleminde veya sadece
manevi âlemde kalanların değil, kendilerine rahimsi, özel, nimetler de verilen,
evvelde, ahirde, zahirde ve batında, Hakk’ı Şuhut edip, şahit olup, Hakk’ın
baki yüzünü müşahede edip, görüp, fani vücutları gaip olan Nebinin, sadığın,
şühedanın ve evliyanın, yollarına ilet bizi’ denilir. ‘Kuranı öğrettim, insanı
inşa ettim’ ayetleri gerçek olur, insana bahşedilen, ‘Bilgelik’ sıfatı duanın
kabulüyle gerçekleşir.
“Kaza, Belâ, Allah’ın bir kamçısıdır, halktan kesilip Hakk’a teveccüh
etmeleri, kullarını zat-ı ilâhîyesine sevk, için; en çok enbiyaya, sonra
evliyaya, sonra onlara mümasil olanlara yöneliktir.” (3 Ali İmran, 154) “Siz
şeytan ve evliyasından değil sadece benden korkunuz.” (3 Ali İmran, 175) “Evliya,
Allah'ı, Allah onları sevdiği için sever. Nimet verdiği için veya korktukları
için sevenler nimet vermediği veya korkmadıkları zaman sevemez. Sıfatları için sevenler,
sıfatlar değişince sevemez. Amma Zat muhabbeti, Zat’ın bekasıyla bakidir.
Tecellinin değişmesiyle değişmez, Zat'ı seven, lütuf zamanında Lâtifi sevdiği
gibi, kahır zamanında Kahhar’ı da sever. Aralarında fıtri münasebet ve ezeli
muhabbet rabıtası ve zati cinsiyet olduğundan, o kavim, müminlere de tevazularında
sevgi ve merhamet sahibidir ve gayet yumuşaktırlar.” (5 Maide, 54) “Allah’ın
evliyası öyle kimselerdir ki, imanı hakiki ile iman ederler. Bekada,
benliklerinin zuhurundan sakınırlar.” (10 Yunus, 63) “Kubbelerim altında benden
gayri kimsenin bilemediği evliyalarım vardır. Onların şanları, kendileri,
Allah’ta helak olmuştur.” (18 Kehf, 21) “Enbiya ve evliyanın gazabı, Hakk'ın sıfatı
onlarda zahir olduğu içindir.” (20 Taha, 97) “Kemale erenlerde parlayan nur, asılda
parlayan sabit istidat nuru üzere zait olan bir nurdur ki, güya kat kat olmuş
nurdur. Allah her şeyi bilir, evliyasına, yardım ve hidayetiyle, bildirir ve
keşfettirir.” (24 Nur, 35) “Evliyalar, Benim gayrime ve gayrimin ispatına
iltifat etmeksizin, beni tevhit eder. Ve hiç bir şey'i Bana şerik kılmazlar.”
(24 Nur, 55) “Allah’tan gayri evliya dostlar edinenlerin misali, zayıf ev yapan
örümcek misali gibidir. Uhrevi muhabbetin kaynağı, Zatın Birliği ve İlahi
Muhabbettir.” (29 Ankebut, 41) “Resul; müminlere nefislerinden evlâdır. Çünkü
Nebi; «müminlerin hakiki vücutlarının ve
olgunluklarının kaynağıdır.» Ve evvelden olan kutsi idrak istidadının ve
sonradan olan kutsallık idrakine dayanan olgunluklarının kaynağıdır. Böylece Nebi,
müminlerin hakiki babasıdır. Fıtratlarında müminler ile Hak arasında vasıta
ancak odur. İlk yaratılan nur onundur. Onsuz, Hakkın feyzi, idraki, müminlere
vasıl olmaz, kurtulmuş olamazlar, necatları ancak onda fena iledir.” (33 Ahzab, 6) “Enbiyayı vahiy ile evliyayı
ilham ile elçiler kılmıştır. Teorik, kuramsal, akıl ile pratik, uygulamalı,
akıl insanın iki kanadıdır. Anlama, görme, hareket etme hayvani nefsin üç
kanadıdır.” (35 Fatır, 1) “Sen, bil külliye, Allah'ta fani olduğun için ne
zatın, ne sıfatın, ne fiilin ve ne de dinin vardır. Eğer bunlardan birisi mevcut olsa hakikatte
din halis olamaz.” (39 Zümer, 3)
“Rahmani, genel, rahmet, bütün eşyaya vücut vererek ve özüne olgunluğu
yerleştirerek eşyanın tümünü kapsar. Evliya, genel rahmete, zatın tevhidine ve
gerçek olgunluğun idrakine sahiptir. Muhammed'ine mahsus rahimsi, özel, rahmet
ile de mevsuftur, vasıflıdır.” (41
Fussilet, 2) “Eğer Allah dilemiş olsaydı, kadere binaen insanların kâffesini,
tümünü, fıtrat üzerine millet-i vahide, hepsini muvahhit, tevhit eden, kılardı.
İşi hikmet üzere bina ederek, bazısını
muvahhit, adil, bazısını da müşrik ve zalim kıldı.” (42 Şura,
8) “İstidat ne derece kuvvetli olursa, başlangıçta, o nispette nefsanî sıfatı
kuvvetli olur. Aydınlanmanın parlaklığı karşısında sıfat kalmaz, saklanmak
mümkün olmaz, çok evliyayı böyle yakmışızdır.” (50 Kaaf, 36) “Evliyasına, sema
ve arzdan tecelli eden Zat-ı ecel, yüce ve âlâdır. Allah, her şeyde hazır ve
zahir, evliyasına her zerrede tecelli edendir. Bunun için iman eden, iman etmiş,
inkâr eden inkâr etmiştir.” (85 Büruc, 9)
Kuran, insana var olduğunu zannettiren en önemli üç hususun ‘Efal’,
‘Sıfat’ ve ‘Zat’ olduğunu söyler. Şöyle ki, ‘varım, çünkü istediğim gibi
hareket ediyorum, yiyor, içiyor, tutuyor, geziyorum’ der. İkinci olarak, ‘çok
çeşitli sıfatlara sahibim, ana, baba, evlat, eş, meslek sahibi, iyi, kötü
davranışlarım var, güzel, çirkin, sıfatlarım var’ diyebilir. Son olarak da,
‘bir vücudum var, maddi ve manevi benliğim ve kişiliğim, kimliğim, zatım vardır’
der.
Anadolu Halkından duyulur, ‘Gökten iğne düşse, gayriye değmez’, ‘Halk,
aynen Hak’tır’, ‘Fail, Hak’tır’, ‘Mevsuf, vasıfları olan, her sıfatla
sıfatlanan, Hak’tır’, ‘Mevcut olan Hak’tır’. Ayetler de tüm bu deyişleri teyit
eder. ‘La havle ve la kuvvete’ hiç kimsenin kuvvet ve kudreti yoktur, tüm
kuvvet ve kudret Allah’a aittir. Tüm isim ve sıfatlar, ‘esma ve müsemma’,
Allah’ındır. Her mevcut olan, Allah’ın vücuduyla mevcuttur, O’na muhtaçtır.
Bilimsel ve teknolojik bilgi ve buluşlar da tüm bu fikirleri kanıtlar.
Evrende bilinen başlıca kuvvetler ‘elektrik, manyetik ve elektromanyetik’
kuvvetlerdir. Bilim insanlarınca kanıtlanmıştır ki, nasıl oluyor bilinmiyor ama
kuvvetlerin Higgs bozonu içinde toplanmasıyla ‘madde’ oluşuyor. Kısaca, insan,
madde ve manasıyla, kendisini de oluşturan hiçbir kuvvetin sahibi değildir.
Aslında ne bir hareketi, efali, ne de bir isim veya sıfatı üstlenebilir. Ayette
denildiği gibi “İnsan, Allah’ın hayatıyla hay yani diri, ilmiyle âlim, nefsiyle
kaim, vücuduyla mevcuttur.” (2 Bakara, 255) Ayrı bir varlıkmışçasına var
olduğunu iddia etmesi tamamen bir ‘zan’dır. İnsanın, ‘zan’larından kurtulması
tam bir imandır!
Evliya, kendisinde Allah’ın tecelli ettiği insandır, her insanın amacı
‘Evliya’ olmaktır!
Umarım, Kuran’dan Tevhit İlmini öğrenip idrak ederek,
amacımıza ulaşabiliriz! (1)
(1)
http://necdetaltinay.blogspot.com/2023/02/insan-olmaldr.html
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder